W ostatnim czasie jeden ze Sprzedawców zadał nam ciekawe pytanie dotyczące możliwości odstąpienia od umowy zawartej na odległość (np. w sklepie internetowym). Pytanie brzmiało – czy wyjątki od prawa odstąpienia od umowy mogą mieć zastosowanie mimo, że przedsiębiorca w ogóle nie poinformuje konsumenta ani o prawie odstąpienia od umowy ani o wyjątkach od tego prawa?
Zgodnie z naszą wiedzą odpowiedzieliśmy, że co do zasady jest to możliwe – brak poinformowania o prawie odstąpienia od umowy i brak poinformowania o wyjątkach nie powodują, że te wyjątki nie mają zastosowania. Mówimy tutaj oczywiście o wyjątkach, których zastosowanie nie jest uzależnione od uzyskania wyraźnej zgody, czy w treści wyjątku mowa o przekazaniu obowiązkowej informacji. W takim wypadku warunki zastosowania wyjątku oczywiście nie będą spełnione. Ale już wyjątek dotyczący np. produktów personalizowanych może mieć zastosowanie mimo braku poinformowania konsumenta o jego istnieniu.
Powyższe stanowisko udało nam się potwierdzić kierując zapytanie do centrum kontaktowego Europe Direct. W odpowiedzi na pytanie jednego z naszych prawników dotyczące omawianej kwestii otrzymaliśmy odpowiedź:
W dyrektywie 2011/83/UE nie określono konsekwencji nieprzestrzegania przez przedsiębiorcę wymogów dotyczących informacji przed zawarciem umowy dotyczących braku prawa do odstąpienia od umowy w odniesieniu do „towarów celnych”. Jednakże w takich sytuacjach konsumenci mogą mieć prawo do środków odwoławczych na mocy ogólnego prawa umów ich państw członkowskich. Brak informacji o braku prawa do odstąpienia od umowy w takiej sytuacji mógłby również stanowić nieuczciwą praktykę handlową (pominięcie wprowadzające w błąd) zakazaną dyrektywą 2005/29/WE w sprawie nieuczciwych praktyk handlowych, jeżeli prowadziłoby konsumenta do podjęcia decyzji o transakcji, której w przeciwnym razie by nie podjął.
Ponadto należy pamiętać, że towary, takie jak meble, wykonane na zamówienie, muszą być zgodne z umową, a konsument ma prawo do co najmniej 2-letniej gwarancji prawnej zgodności zgodnie z dyrektywą 1999/44/WE.
Zastrzegamy, powyższa odpowiedź pozostaje bez uszczerbku dla jakiegokolwiek przyszłego formalnego stanowiska Komisji Europejskiej i orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości.
Tutaj zwracamy także uwagę na szereg innych możliwych naruszeń, które może powodować nieinformowanie konsumenta o prawie odstąpienia od umowy ani o wyjątkach od tego prawa – w każdym wypadku zalecamy taką informację podać i to przed zawrciem umowy. Nie zmienia to jednak fakt, że można próbować powołać się na wyjątek w sytuacji, gdy nie udało się tej informacji podać przed zawarciem umowy lub przynajmniej wykazanie tego może być bardzo utrudnione.
