Nowszy wpis o klauzulach niedozwolonych na naszym blogu

Klauzule niedozwolone (inaczej klauzule abuzywne) – są to postanowienia wzorców umów (np. regulaminów sklepów internetowych, ogólnych warunków umowy itp.), które kształtują prawa i obowiązki konsumenta w sposób niezgodny z powszechnie obowiązującym prawem. O abuzywności danych postanowień przesądza to, iż kształtują one prawa i obowiązki konsumenta w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, a nadto taki układ praw i obowiązków powoduje rażące naruszenie jego interesów.

Kim jest konsument i przedsiębiorca

Otóż, w myśl art. 22 [1] kodeksu cywilnego za konsumenta uważa się osobę fizyczną, dokonującą czynności prawnej niezwiązanej bezpośrednio z jej działalnością gospodarczą lub zawodową.

Natomiast, w świetle art. 43 [1] kodeksu cywilnego przedsiębiorcą jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna, nieposiadająca osobowości prawnej, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną – wykonująca we własnym imieniu działalność gospodarczą. Za przedsiębiorców uważa się także wspólników spółki cywilnej w zakresie wykonywanej przez nich działalności gospodarczej.

W jakich umowach możemy znaleźć klauzule niedozwolone

Podkreślenia wymaga fakt, iż regulacja zawarta w kodeksie cywilnym dotycząca klauzule niedozwolone i mająca na celu ochronę interesów konsumenta, znajduje zastosowanie jedynie w obrocie B2C, tj. między podmiotami profesjonalnymi (przedsiębiorcami), a podmiotami nieprofesjonalnym (konsumentami).

Pozostałe przesłanki uznania danej klauzuli za niedozwoloną

Aby dane postanowienie zostało uznane za niedozwolone, poza kształtowaniem praw i obowiązków w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami i rażącym naruszeniem interesów konsumenta, niezbędne jest także spełnienie dwóch pozostałych warunków uznania danego postanowienia za niedozwolone:

  • przesłanka braku indywidualnego uzgodnienia – w myśl art. 385[1] § 3 k.c. należy uznać za zapisy niedozwolone “te postanowienia umowy, na których treść konsument nie miał rzeczywistego wpływu”.

Warto jednak zauważyć, iż to, czy określone zapisy regulaminu były czy też nie uzgodnione jednostkowo, zależy od tego, jak rzeczywiście przebiegał proces zawarcia umowy. Ciężar dowodu, tj. ciężar wykazania jednostkowych ustaleń spoczywa na tym, kto powołuje się na tę okoliczność (w myśl art. 7 k.c.) – co do zasady będzie to przedsiębiorca.

  • aby dana klauzula mogła zyskać miano abuzywnej, należy pamiętać, iż nie może dotyczyć określenia głównych świadczeń stron. Wskazują one bowiem na to, co dla stron stosunku jest najistotniejsze: zachowanie konsumenta, które bezpośrednio zmierza do zaspokojenia interesu przedsiębiorcy. Przykładowo w przypadku umowy sprzedaży będzie to zapłata ceny.

Zagrożenia związane z posiadaniem klauzul niedozwolonych

Poniżej wskazujemy trzy podstawowe zagrożenia związane są z posiadaniem klauzul niedozwolonych, np. w regulaminie sklepu internetowego:

  1. uznanie braku mocy wiążącej danych postanowień, będących klauzulami niedozwolonymi,
  2. poddanie postanowień kontroli sądowej w ramach kontroli abstrakcyjnej (ocena postanowień umownych dokonywana przez Sąd w oderwaniu od łączącego strony stosunku prawnego oraz umowy) lub kontroli indywidualnej (ocena postanowień umownych dokonywana przez Sąd w określonym stosunku prawnym łączącym strony),
  3. uznanie postanowień umownych za praktykę naruszającą zbiorowe interesy konsumentów.

Ostatnie dwa zagrożenia niosą dla przedsiębiorcy ryzyko poniesienia wymiernych kosztów finansowych w postaci np. konieczności zapłaty kosztów procesu albo zapłaty kary finansowej nałożonej przez Prezes UOKiK.

Podstawę prawną w zakresie klauzul niedozwolonych stanowią art. 385[1]-385[3] kodeksu cywilnego.

Jak ustrzec się przed klauzulami niedozwolonymi za darmo?

Najważniejszym czynnikiem jest oczywiście posiadanie świadomości o możliwości wystąpienia klauzul niedozwolonych – jest jeszcze wielu właścicieli sklepów internetowych, którzy nie zdają sobie sprawy z konsekwencji posiadania takich zapisów. Kolejnym ważnym krokiem jest posiadanie odpowiedniego regulaminu w swoim e-sklepie – bez braków informacyjnych. Dobrze mieć pewność, że taki dokument jest wolny od klauzul niedozwolonych. Możesz ją uzyskać korzystając z bezpłatnego audytu regulaminu w naszym serwisie. Profesjonalnie sprawdzimy Twój dokument i jeśli pojawi się zapis mogący nieść za sobą abuzywność, niezwłocznie zostaniesz o tym poinformowany. Wystarczy wypełnić krótki formularz poniżej, a przyjrzymy się Twojemu regulaminowi i pomożemy Ci uniknąć kar od UOKiK’u.

 

4.43 avg. rating (89% score) - 7 votes

Zapisz się na nasz bezpłatny newsletter prawny dla Sprzedawców i otrzymaj poradnik

Przygotuj się do zmian przepisów od 2023 - ponad 35 stron treści od doświadczonych prawników dla Ciebie!

SUKCES - zapisałeś się!