Ustawa o prawach konsumenta, która wejdzie w życie 25 grudnia 2014 r. sporo namiesza w umowach o dostarczanie treści cyfrowych. Wielu dostawców takich treści (np. dostawcy aplikacji, gier, muzyki) nadal nie zdaje sobie sprawy ze skutków niedostosowania swoich regulaminów i samych aplikacji do tych przepisów. Jednym z takich skutków może być bezpłatne korzystanie przez konsumenta z aplikacji nawet przez 12 miesięcy. Poniżej przedstawiamy podstawowe obowiązki w tym zakresie.

Treści cyfrowe w nowej ustawie o prawach konsumenta

Ustawa o prawach konsumenta definiuje treści cyfrowe jako dane wytwarzane i dostarczane w postaci cyfrowej.  Definicja ta może zbyt wiele nie mówić, dlatego warto tutaj odwołać się do dyrektywy o prawach konsumentów (ustawa została wydana na podstawie tej dyrektywy).

Zgodnie z dyrektywą treści cyfrowe oznaczają dane wytwarzane i dostarczane w formie cyfrowej, takie jak: programy komputerowe, aplikacje, gry, muzyka, nagrania wizualne lub teksty, bez względu na to, czy dostęp do nich osiąga się poprzez pobieranie czy poprzez odbiór danych przesyłanych strumieniowo, na trwałym nośniku czy przy użyciu jakichkolwiek innych środków.

Przepisy dzielą treści cyfrowe na dwa podstawowe rodzaje:

1. treści cyfrowe zapisane na nośniku materialnym (na trwałym nośniku, np. płyta CD, DVD) – takie treści cyfrowe traktujemy tak samo jak rzeczy ruchome i stosujemy tutaj te same przepisy;
2. treści cyfrowe niezapisane na nośniku materialnym – tutaj takie umowy będą klasyfikowane jako umowy o dostarczanie treści cyfrowych (nie będzie to ani umowa sprzedaży, ani umowa o świadczenie usługi).

Dyrektywa oraz nowa ustawa o prawach konsumenta nakłada w tym drugim wypadku szereg dodatkowych obowiązków na przedsiębiorców, których niespełnienie wiąże się z określonymi skutkami. Przykładowo w przypadku takich umów konsument powinien mieć prawo do odstąpienia od umowy, chyba że wyraził zgodę na rozpoczęcie wykonywania umowy w okresie na odstąpienie od umowy i przyjął do wiadomości, że w związku z tym utraci prawo do odstąpienia od umowy.

Dodatkowe obowiązki dotyczące treści niezapisanych na nośniku materialnym

Ustawa o prawach konsumenta w przypadku umów o dostarczanie treści niezapisanych na nośniku materialnym nakłada obok standardowych obowiązków dotyczących np. umów sprzedaży rzeczy ruchomych, także dodatkowe wymogi i obowiązki:

1) Przedsiębiorca ma obowiązek przekazać konsumentowi potwierdzenie zawarcia umowy na odległość na trwałym nośniku (np. mailowo, trwałym nośnikiem nie będzie udostępnienie informacji jedynie na stronie internetowej) w rozsądnym czasie po jej zawarciu, najpóźniej w chwili dostarczenia rzeczy lub przed rozpoczęciem świadczenia usługi. Potwierdzenie obejmuje:

a) informacje, o których mowa w art. 12 ust. 1 ustawy o prawach konsumenta, chyba że przedsiębiorca dostarczył konsumentowi te informacje na trwałym nośniku przed zawarciem umowy (szerzej piszemy o tym tutaj: Nowa ustawa o prawach konsumenta, a obowiązki sprzedawcy związane z potwierdzeniem zawarcia umowy)
b) informację o udzielonej przez konsumenta zgodzie na dostarczenie treści cyfrowych w okolicznościach powodujących utratę prawa odstąpienia od umowy.

2) Przedsiębiorca ma obowiązek uzyskania od konsumenta wyraźnej uprzedniej zgody na spełnienie świadczenia przed upływem terminu do odstąpienia od umowy (np. konieczność zaznaczenia checkboxa);

3) Przedsiębiorca ma obowiązek poinformowania konsumenta o utracie przysługującego mu prawa odstąpienia od umowy w chwili udzielania takiej zgody (informację tę można zamieścić w checkboxie, o którym piszemy powyżej).

Skutek niespełnienia obowiązków przez przedsiębiorcę

Niedopełnienie powyższych obowiązków może rodzić następujące skutki dla przedsiębiorcy:

1. konsumentowi będzie przysługiwało prawo odstąpienia od umowy;
2. jeżeli konsument dodatkowo nie został poinformowany przez przedsiębiorcę o prawie odstąpienia od umowy, prawo to wygasa po upływie 12 miesięcy od upływu 14 dniowego standardowego terminu na odstąpienie od umowy (maksymalnie 14 dni + 12 miesięcy) – jeżeli jednak konsument został poinformowany przez przedsiębiorcę o prawie odstąpienia od umowy przed upływem terminu, o którym mowa powyżej, to termin do odstąpienia od umowy upływa po 14 dniach od udzielenia konsumentowi informacji o tym prawie;
3. konsument nie będzie ponosił kosztów dostarczania treści cyfrowych, które nie są zapisane na nośniku materialnym (okres ten będzie dotyczył co najmniej okresu do odstąpienia od umowy przez konsumenta, przepisy ustawy nie są tutaj jednoznaczne i trudno w tym momencie stwierdzić czy konsument, który nie odstąpi od umowy również będzie mógł bezpłatnie korzystać z treści – kwestie te zapewne doprecyzuje orzecznictwo i doktryna);

Są to najważniejsze sankcje dla przedsiębiorcy. Dodatkowo można się liczyć między innymi z postępowaniem przed Urzędem Ochrony Konkurencji i Konsumentów w sprawie naruszenia zbiorowych interesów konsumentów oraz zarzutem popełnienia wykroczenia.

Dodatkowe obowiązki informacyjne dotyczące treści cyfrowych

Poza wspomnianymi powyżej obowiązkami należy także pamiętać, że przedsiębiorca ma obowiązek poinformować konsumenta także o (informacje te powinny być zawarte także w potwierdzeniu na trwałym nośniku, o którym pisaliśmy wyżej):

1. funkcjonalności treści cyfrowych oraz technicznych środkach ich ochrony;
2. mających znaczenie interoperacyjnościach treści cyfrowych ze sprzętem komputerowym i oprogramowaniem, o których przedsiębiorca wie lub powinien wiedzieć.

Ustawa o prawach konsumenta nie precyzuje, co dokładnie należy rozumieć pod tymi dwoma obowiązkami informacyjnymi, dlatego warto tutaj ponownie odwołać się do dyrektywy o prawach konsumentów:

• pojęcie funkcjonalności powinno odnosić się do możliwych sposobów wykorzystywania treści cyfrowych, na przykład do śledzenia zachowania konsumenta; powinno również odnosić się do braku lub do istnienia jakichkolwiek ograniczeń technicznych, takich jak ochrona za pośrednictwem zarządzania prawami autorskimi do treści cyfrowych lub kodowania regionalnego.
• pojęcie mającej znaczenie interoperacyjności ma opisywać informacje dotyczące standardowego sprzętu i oprogramowania komputerowego, z którym treści cyfrowe są kompatybilne, na przykład: system operacyjny, wymagana wersja o pewne cechy sprzętu komputerowego.

Podsumowanie

Z powyższego wynika, że dostawców treści cyfrowych czekają spore zmiany. Brak ich wdrożenia może skutkować przyznaniem konsumentowi prawa darmowego korzystania z treści cyfrowych. Warto już teraz dobrze przygotować się do tych zmian, do czego gorąco zachęcamy. W razie pytań lub wątpliwości zapraszamy do kontaktu z naszymi prawnikami na kontakt@prokonsumencki.pl.

Newsletter prawny dla sprzedawców internetowych

Dowiesz się pierwszy o ważnych zmianach w prawie i otrzymasz specjalne zaproszenia na nasze webinary z prawnikiem!

ZAPISZ SIĘ!

SUKCES - zapisałeś się!