GIOŚ, a sklep internetowy – informacja o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym

Jeżeli jesteś sprzedawcą sprzętu elektrycznego lub elektronicznego to koniecznie musisz zapoznać się z tym artykułem. Opisujemy w nim obowiązki sprzedawcy internetowego takiego sprzętu związane z zużytym sprzętem elektrycznym i elektronicznym. Za przestrzeganie przepisów w tym zakresie odpowiada Główny Inspektorat Ochrony Środowiska (GIOŚ). Dodajmy, że od 1 stycznia 2016 r. zasady postępowania ze zużytym sprzętem elektrycznym i elektronicznym określa ustawa z 11 września 2015 r. o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym (Dz. U. z 2015 r. poz. 1688).

Przejdźmy zatem do szczegółów.

Czy sprzedawca musi się rejestrować w GIOŚ?

Co do zasady nie ma takiego obowiązku. Mogą istnieć w tym zakresie jednak wyjątki, w zależności od tego, czy sprzedawca występuje w jeszcze innej roli. Szczegóły poniżej.

Sprzedawca nie musi się rejestrować w GIOŚ, chyba że należy do jednej z poniższych grup:

1. wprowadzający sprzęt,
2. autoryzowany przedstawiciel,
3. zbierający zużyty sprzęt,
4. prowadzący zakład przetwarzania,
5. prowadzący działalność w zakresie recyklingu,
6. prowadzący działalność w zakresie innych niż recykling procesów odzysku,
7. organizacja odzysku sprzętu elektrycznego i elektronicznego art. 84 ustawy o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym)

Najczęściej sprzedawca może być jednocześnie wprowadzającym sprzęt lub autoryzowanym dealerem, rzadziej zbierającym sprzęt. Ustawa definiuje tepojęcia – zgodnie z ustawą o zużytym sprzęcie:

Wprowadzający sprzęt – rozumie się przez to osobę fizyczną, jednostkę organizacyjną niemającą osobowości prawnej lub osobę prawną, która, bez względu na wykorzystywaną technikę sprzedaży, w tym za pomocą środków porozumiewania się na odległość:

a) ma siedzibę na terytorium kraju i produkuje sprzęt pod własną nazwą lub znakiem towarowym lub wprowadza do obrotu pod własną nazwą lub znakiem towarowym na terytorium kraju sprzęt zaprojektowany lub wyprodukowany dla niego,
b) ma siedzibę na terytorium kraju i pod własną nazwą lub znakiem towarowym odsprzedaje na terytorium kraju sprzęt wytworzony przez inne podmioty; odsprzedającego nie uznaje się za wprowadzającego sprzęt, jeżeli na sprzęcie znajdują się nazwa lub znak towarowy wprowadzającego sprzęt, lub
c) ma siedzibę na terytorium kraju i wprowadza do obrotu w ramach swojej działalności sprzęt z innego niż Rzeczpospolita Polska państwa członkowskiego lub państwa niebędącego państwem członkowskim
– z tym że za wprowadzającego sprzęt nie uznaje się podmiotu, który realizuje finansowanie na zasadzie wyłączności w ramach lub zgodnie z umową finansową, o której mowa w pkt 11, chyba że jednocześnie działa on jako wprowadzający sprzęt;

Autoryzowany przedstawiciel – podmiot mający siedzibę z RP, wyznaczony przez producenta zagranicznego, w drodze umowy, odpowiedzialny za wykonywanie na terytorium kraju obowiązków określonych ustawą dla wprowadzającego sprzęt w odniesieniu do wprowadzonego do obrotu sprzętu pochodzącego od tego producenta art. 26 UZSEiE).

Zbierający zużyty sprzęt – rozumie się przez to podmiot wykonujący działalność gospodarczą w zakresie zbierania zużytego sprzętu, który posiada decyzję w zakresie gospodarki odpadami zezwalającą na zbieranie zużytego sprzętu;

Podsumowując, sprzedawca, który tylko sprzedaje sprzęt elektryczny i elektroniczny, nie musi się rejestrować w GIOŚ, chyba że sprzedawany sprzęt jednocześnie wprowadza do obrotu na terenie RP albo jest autoryzowanym przedstawicielem producenta sprzętu.

Jeżeli jednak sprzedawca jest także jednym z powyższych podmiotów, to powinien dokładnie zapoznać się z ustawą i swoimi dodatkowymi obowiązkami, a w razie potrzeby powinien to skonsultować także z prawnikiem. Kary pieniężne za nieprzestrzeganie przepisów ustawy są bardzo wysokie, dlatego warto zadbać o ten temat.

Czy sprzedawca musi zamieścić dodatkowe informacje w sklepie o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym

Tak. Na sprzedawcy (zgodnie z ustawą będzie to dystrybutor) ciąży obowiązek podania pewnych informacji wskazanych w ustawie – informacje te należy podać na stronie sklepu internetowego lub w sklepie stacjonarnym – w widocznym miejscu. W przypadku sklepu internetowego warto utworzyć do tego dedykowaną zakładkę, która będzie dostępna z poziomu strony głównej.

Poniżej zamieszczamy przykładową treść takiej informacji do dodania na stronę sklepu internetowego:

Informacja o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym

1. Nie należy umieszczać zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego (dalej: zużytego sprzętu) łącznie z innymi odpadami.
2. Posiadacz zużytego sprzętu pochodzącego z gospodarstw domowych jest obowiązany do przekazania go zbierającemu zużyty sprzęt lub podmiotowi uprawnionemu do zbierania zużytego sprzętu.
3. Sprzedawca obowiązany jest do nieodpłatnego odbioru zużytego sprzętu pochodzącego z gospodarstw domowych w punkcie sprzedaży, o ile zużyty sprzęt jest tego samego rodzaju i pełnił te same funkcje co sprzęt sprzedawany – zużyty sprzęt Sprzedawca przyjmuje pod adresem: __________________
4. Sprzedawca, dostarczając Klientowi sprzęt przeznaczony dla gospodarstw domowych, obowiązany jest do nieodpłatnego odbioru zużytego sprzętu pochodzącego z gospodarstw domowych w miejscu dostawy tego sprzętu, o ile zużyty sprzęt jest tego samego rodzaju i pełnił te same funkcje co sprzęt dostarczony. Chęć przekazania Sprzedawcy zużytego sprzętu w w/w przypadku proszę zgłaszać na przykład w następujący sposób: mailowo na adres __________________ lub telefonicznie pod numerem __________________.
5. Sprzedawca prowadzący jednostkę handlu detalicznego o powierzchni sprzedaży w rozumieniu art. 2 pkt 19 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym wynoszącej co najmniej 400 m2 poświęconej sprzedaży sprzętu przeznaczonego dla gospodarstw domowych, jest obowiązany do nieodpłatnego przyjęcia w tej jednostce lub w jej bezpośredniej bliskości zużytego sprzętu pochodzącego z gospodarstw domowych, którego żaden z zewnętrznych wymiarów nie przekracza 25 cm, bez konieczności zakupu nowego sprzętu przeznaczonego dla gospodarstw domowych. zużyty sprzęt Sprzedawca przyjmuje pod adresem: __________________
6. Punkty zbierania zużytego sprzętu na terenie Rzeczypospolitej Polskiej:
   http://www.rzseie.gios.gov.pl/szukaj_rzseie.php?nazwa_podmiotu=&state_id%5B%5D=0&nr_rej=&nr_nip=&literal_id%5B%5D=Z&szukaj=Wyszukaj

Poza powyższymi informacji konieczne jest także informowanie o kupującego o kosztach gospodarowania odpadami obejmujących koszty zbierania i przetwarzania zużytego sprzętu, jeżeli wprowadzający sprzęt przekazał dystrybutorom informację o wysokości kosztów gospodarowania odpadami. Informowanie nabywców sprzętu o wysokości kosztów gospodarowania odpadami następuje przez wyróżnienie w cenie sprzętu kosztów gospodarowania odpadami przypadających na jednostkę sprzętu. W takim wypadku informacja ta powinna być podana na stronie produktowej oraz w trakcie ścieżki zakupowej w sklepie internetowym, w tym na stronie z podsumowaniem.

Ważne! Dystrybutor jest obowiązany do informowania w powyższy sposób nabywców sprzętu o wysokości kosztów gospodarowania odpadami, jeżeli taką informację uzyskał od wprowadzającego sprzęt. Dodatkowo koszty gospodarowania odpadami nie mogą przekraczać kosztów faktycznie poniesionych na ten cel.

Obowiązek nieodpłatnego odbioru zużytego sprzętu

Powyższa informacja zawiera także obowiązki sprzedawcy (dystrybutora) wynikające z ustawy o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym – szczególnie należy tutaj zwrócić uwagę na obowiązki dotyczące nieodpłatnego odbioru sprzętu:

• obowiązek nieodpłatnego odbioru zużytego sprzętu pochodzącego z gospodarstw domowych w punkcie sprzedaży, o ile zużyty sprzęt jest tego samego rodzaju i pełnił te same funkcje co sprzęt sprzedawany, tutaj sprzedawca dodatkowo obowiązany jest do wskazaniu adresu takiego odbioru;
• obowiązek dotyczący sytuacji dostarczenia sprzętu przeznaczonego dla gospodarstw domowy – w tym wypadku sprzedawca obowiązany jest do nieodpłatnego odbioru zużytego sprzętu pochodzącego z gospodarstw domowych w miejscu dostawy tego sprzętu, o ile zużyty sprzęt jest tego samego rodzaju i pełnił te same funkcje co sprzęt dostarczony.

Ponadto dystrybutor obowiązany jest do:

• umieszczenia w widocznym miejscu w punkcie sprzedaży informacji o punktach zbierania zużytego sprzętu, a w przypadku udostępniania na rynku sprzętu za pomocą środków porozumiewania się na odległość – do przekazania tych informacji w sposób umożliwiający zapoznanie się z nimi, w szczególności na stronie internetowej lub w formie komunikatu.

Wymogi dotyczące sprzedawanego sprzętu, czyli nie wszystko można sprzedać

Dystrybutor jest obowiązany do udostępniania na rynku wyłącznie sprzętu:

• wprowadzonego do obrotu przez wprowadzającego sprzęt wpisanego do rejestru lub pochodzącego od producenta, który wyznaczył autoryzowanego przedstawiciela wpisanego do rejestru,
• oznakowanego zgodnie z art. 14 ust. 1 ustawy

Art. 14
1. Wprowadzający sprzęt jest obowiązany do oznakowania sprzętu symbolem selektywnego zbierania, którego wzór jest określony w załączniku nr 2 do ustawy. Oznakowanie oznacza jednocześnie, że sprzęt został wprowadzony do obrotu po dniu 13 sierpnia 2005 r.
2. Oznakowanie, o którym mowa w ust. 1, umieszcza się na sprzęcie w sposób wyraźny, czytelny i trwały, a jeżeli jest to uzasadnione wielkością lub funkcją sprzętu – na opakowaniu i dokumentach dołączonych do sprzętu.

Dodatkowym obowiązkiem jest wymóg udostępniania na rynku sprzętu wraz z dołączoną do niego informacją, o której mowa w art. 13 ust. 1 ustawy, w przypadku sprzętu przeznaczonego dla gospodarstw domowych.

Art. 13
1. Wprowadzający sprzęt jest obowiązany dołączyć do sprzętu przeznaczonego dla gospodarstw domowych informację o:
1) zakazie umieszczania zużytego sprzętu łącznie z innymi odpadami, wraz z wyjaśnieniem znaczenia oznakowania, o którym mowa w art. 14 ust. 1;
2) potencjalnych skutkach dla środowiska i zdrowia ludzi wynikających z obecności w sprzęcie niebezpiecznych: substancji, mieszanin oraz części składowych.
2. Wprowadzający sprzęt jest obowiązany do informowania o:
1) systemie zbierania, w tym zwrotu, zużytego sprzętu;
2) roli, jaką gospodarstwo domowe spełnia w przyczynianiu się do ponownego użycia i odzysku, w tym recyklingu, zużytego sprzętu.

Kontrolę przestrzegania przez dystrybutorów powyższych przepisów sprawuje Inspekcja Handlowa, działając na podstawie ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o Inspekcji Handlowej (Dz.U. z 2014 r. poz. 148, z późn. zm.11)).

Jakie obowiązki posiada serwis sprzętu elektrycznego i elektronicznego

Zgodnie z ustawą  prowadzący punkt serwisowy jest:

• obowiązany do nieodpłatnego przyjęcia zużytego sprzętu, w przypadku gdy naprawa przyjętego do punktu serwisowego sprzętu jest niemożliwa ze względów technicznych lub gdy właściciel sprzętu uzna, że naprawa sprzętu jest dla niego nieopłacalna.
• obowiązany do umieszczenia w punkcie serwisowym w widocznym miejscu informacji o punktach zbierania zużytego sprzętu.
• obowiązany do umieszczenia w punkcie serwisowym w widocznym miejscu informacji o możliwości nieodpłatnego przyjęcia zużytego sprzętu, w przypadku gdy naprawa przyjętego do punktu serwisowego sprzętu jest niemożliwa ze względów technicznych lub gdy właściciel sprzętu uzna, że naprawa sprzętu jest dla niego nieopłacalna.

Czy sprzedawca może odmówić przyjęcia sprzętu

Tak. Dystrybutor oraz prowadzący punkt serwisowy mogą odmówić przyjęcia zużytego sprzętu, który z uwagi na jego zanieczyszczenie stwarza zagrożenie dla zdrowia lub życia osób przyjmujących zużyty sprzęt. W przypadku, o którym mowa powyżej posiadacz zużytego sprzętu przekazuje go do zbierającego zużyty sprzęt lub prowadzącego zakład przetwarzania.

Nawet 500 000 zł kary pieniężnej za nieprzestrzeganie przepisów

Zgodnie z ustawą administracyjnej karze pieniężnej podlega m.in. ten, kto:

• wbrew przepisowi art. 16 ust. 2 nie informuje nabywców sprzętu o wysokości kosztów gospodarowania odpadami;
• wbrew przepisowi art. 37 ust. 1 nie odbiera nieodpłatnie zużytego sprzętu pochodzącego z gospodarstw domowych w punkcie sprzedaży;
• wbrew przepisowi art. 37 ust. 2 nie odbiera nieodpłatnie zużytego sprzętu pochodzącego z gospodarstw domowych w miejscu dostawy sprzętu;
• wbrew przepisowi art. 37 ust. 3 nie przyjmuje nieodpłatnie zużytego sprzętu pochodzącego z gospodarstw domowych, którego żaden z zewnętrznych wymiarów nie przekracza 25 cm, bez konieczności zakupu nowego sprzętu przeznaczonego dla gospodarstw domowych;
• wbrew przepisowi art. 37 ust. 4 nie umieszcza w widocznym miejscu w punkcie sprzedaży informacji w zakresie, o którym mowa w art. 37 ust. 1-3, lub kto udostępniając na rynku sprzęt za pomocą środków porozumiewania się na odległość nie przekazuje tych informacji w sposób umożliwiający zapoznanie się z nimi, w szczególności na stronie internetowej lub w formie komunikatu;
• wbrew przepisom art. 39 udostępnia na rynku sprzęt niezgodnie z art. 39 pkt 1 lit. a,
• wbrew przepisom art. 3 udostępnia na rynku sprzęt nieoznakowany zgodnie z art. 14 ust. 1,
• wbrew przepisom art. 3 nie umieszcza w widocznym miejscu w punkcie sprzedaży informacji o punktach zbierania zużytego sprzętu, a w przypadku udostępniania na rynku sprzętu za pomocą środków porozumiewania się na odległość – nie przekazuje tych informacji w sposób umożliwiający zapoznanie się z nimi, w szczególności na stronie internetowej lub w formie komunikatu,
• wbrew przepisom art. 3 udostępnia na rynku sprzęt przeznaczony dla gospodarstw domowych bez dołączonych do niego informacji, o których mowa w art. 13 ust. 1;

W powyższych przypadkach administracyjne kary pieniężne wynoszą od 5000 zł do 500.000,00 złotych. 

Podsumowanie

Ustawy szczegółowe jak wskazana na wstępie ustawa o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym mogą nakładać na sprzedawców, także internetowych, dodatkowe obowiązki. Warto decydując się na sprzedaż konkretnego asortymentu poznać dokładnie swoje obowiązki aby móc je wypełnić i nie obawiać się kontroli urzędu – w tym wypadku będzie to kontrola Inspekcji Handlowej, a przede wszystkim ewentualnej kary pieniężnej.