W dzisiejszym wpisie omówimy kwestię jaka często staje się przedmiotem wątpliwości i pytań ze strony naszych klientów. Zakładamy, że praktycznie każdy zwrócił uwagę na to, że w sklepach stacjonarnych od 1 stycznia 2018 roku tzw. foliówki, czyli lekkie torby na zakupy wykonane z tworzywa sztucznego nie są już oferowane przy zakupach bezpłatnie. Od 1 stycznia 2018 roku tego typu torby zostały objęte tzw. opłatą recyklingową, której maksymalna wysokość może wynieść 1 zł. Cel – maksymalna redukcja korzystania z foliowych toreb na rzecz toreb materiałowych, wielorazowego użytku.
Dzisiaj przeanalizujemy najważniejsze obowiązki wynikające z konieczności pobierania opłat recyklingowych oraz odpowiemy na pytanie, czy i w jakim zakresie objęci tymi obowiązkami są sprzedawcy internetowi.
Czym jest opłata recyklingowa
Wprowadzenie opłaty recyklingowej jest skutkiem prowadzonej przez Unię Europejską polityki w zakresie ochrony środowiska. Przepisy unijne, z których wynikają ograniczenia odnośnie tzw. foliówek stały się więc podstawą wdrożenia tej opłaty na gruncie polskiego prawa.
Opłata ta została wprowadzona ustawą z dnia 12 października 2017 roku o zmianie ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi i niektórych innych ustaw (Dz.U. 2017 poz. 2056 z dnia 7.11.2017). Poprzez ten akt, do ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi został dodany rozdział 6a „Opłata recyklingowa”, na którym się skupimy.
Zgodnie z art. 40a ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi:
- Przedsiębiorca prowadzący jednostkę handlu detalicznego lub hurtowego, w której są oferowane lekkie torby na zakupy z tworzywa sztucznego przeznaczone do pakowania produktów oferowanych w tej jednostce, jest obowiązany pobrać opłatę recyklingową od nabywającego lekką torbę na zakupy z tworzywa sztucznego.
- Opłaty recyklingowej nie pobiera się od nabywającego bardzo lekką torbę na zakupy z tworzywa sztucznego.
Maksymalna stawka opłaty recyklingowej wynosi 1 zł za sztukę lekkiej torby na zakupy z tworzywa sztucznego. Konkretna wysokość opłaty określona została z kolei w rozporządzeniu Ministra Środowiska i wynosi obecnie 20 groszy za jedno opakowanie z tworzywa sztucznego. Pobrana opłata recyklingowa stanowi dochód budżetu państwa i jest wnoszona do dnia 15 marca roku następującego po roku kalendarzowym, w którym została pobrana. Oznacza to, że opłaty pobierane przez cały 2018 rok, muszą być wpłacone do 15 marca 2019 roku.
W praktyce opłata recyklingowa obecnie wynosi 0,20 zł za jedną torbę plus VAT, chyba że sprzedający jest zwolniony z podatku od towarów i usług.
Jakie torby są wyłączone z opłaty recyklingowej i można je oferować klientom bezpłatnie?
Obowiązek pobierania opłaty recyklingowej obejmuje wszystkich „przedsiębiorców prowadzących jednostki handlu detalicznego lub hurtowego”, którzy jednocześnie: oferują klientom lekkie torby na zakupy z tworzywa sztucznego przeznaczone do pakowania produktów oferowanych w tej jednostce.
Analizując powyższe informacje, z pewnością zapytacie po pierwsze czym są torby z tworzywa sztucznego ( jakie w praktyce torby będą kwalifikowane pod tę kategorię ), czym są w praktyce „lekkie torby”, a czym „bardzo lekkie torby” w stosunku, do których opłaty nie trzeba pobierać.
Torby na zakupy z tworzywa sztucznego – torby na zakupy, z uchwytami lub bez uchwytów, wykonane z tworzywa sztucznego, które są oferowane w jednostkach handlu detalicznego lub hurtowego, do których zalicza się lekkie i bardzo lekkie torby na zakupy.
- lekkie torby na zakupy z tworzywa sztucznego – torby na zakupy o grubości materiału poniżej 50 mikrometrów.
- bardzo lekkie torby na zakupy z tworzywa sztucznego – torby na zakupy o grubości materiału poniżej 15 mikrometrów, które są wymagane ze względów higienicznych lub oferowane jako podstawowe opakowanie żywności luzem, gdy pomaga to w zapobieganiu marnowaniu żywności.
Zatem opłacie recyklingowej nie podlegają:
- bardzo lekkie torby na zakupy (o grubości poniżej 15 mikrometrów), wyłącznie w przypadku, gdy są przeznaczone do pakowania żywności sprzedawanej luzem, jako ich podstawowe opakowanie, co jest związane ze względami higienicznymi (tego typu torby można oferować klientom bezpłatnie, tylko gdy to opakowanie będzie jedynym, podstawowym opakowywaniem tej żywności),
- torby papierowe, o ile nie mają w swoim składzie żadnych tworzyw sztucznych,
- torby za zakupy z tworzywa sztucznego o grubości powyżej 50 mikrometrów.
Kluczowa wydaje się także kwestia produktów fabrycznie zapakowanych w określoną torbę np. zgrzaną bądź sklejoną, które kolejny sprzedawca oferuje klientom, nie będąc ich producentem. Czy w tym przypadku sprzedawca jest zwolniony od opłaty recyklingowej? Tak. Zgodnie z przepisami opłatę recyklingową należy pobrać za lekką torbę na zakupy z tworzywa sztucznego oferowaną nabywającemu produkty w danej jednostce handlowej do pakowania tych produktów. Fabryczne opakowanie produktu nie mieści się więc w przypadku określonym przepisami w zakresie pobierania opłaty recyklingowej.
Czy jako sprzedawca internetowy jesteś objęty obowiązkami związanymi z pobieraniem opłaty recyklingowej
Obowiązek pobierania opłaty recyklingowej dotyczy wszystkich przedsiębiorców prowadzących jednostki handlu detalicznego lub hurtowego oferujących klientom lekkie torby na zakupy z tworzywa sztucznego przeznaczone do pakowania produktów oferowanych w tej jednostce.
Placówki handlowe są definiowane przez Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej jak też Naczelny Sąd Administracyjny i Sąd Najwyższy jako: „wszelkie instytucje, których główną działalnością jest działalność handlowa (hurtowa, detaliczna). Są to zatem takie placówki, które kupują wyroby w celu ich odsprzedaży.” Ministerstwo, jako przykłady placówek handlowych wymienia: sklepy, stoiska, magazyny, hurtownie, stacje paliw, składy węgla, składy materiałów budowlanych, składnice, domy towarowe, domy wysyłkowe, czy biura zbytu.
Mając na uwadze powyższe stanowisko oraz jednocześnie brak wyłączenia ustawowego sprzedawców internetowych należy uznać, że przepisy odnośnie opłaty recyklingowej obowiązują nie tylko sprzedawców stacjonarnych, ale również internetowych.
Jakie obowiązki masz do spełnienia będąc sprzedawcą internetowym w zakresie pobierania opłat recyklingowych
Tak jak pozostali przedsiębiorcy prowadzący jednostki handlu detalicznego lub hurtowego, oferujących klientom lekkie torby na zakupy z tworzywa sztucznego przeznaczone do pakowania produktów oferowanych w tej jednostce – jesteś zobowiązany pobrać opłatę recyklingową od każdego klienta nabywającego lekką torbę z tworzywa sztucznego.
Pobrane pomiędzy 1 styczniem 2018 roku, a 31 grudnia 2018 roku opłaty należy przelać na prowadzony przez właściwego marszałka województwa odrębny rachunek bankowy do dnia 15 marca 2019 roku.
Sankcje za niepobieranie opłaty recyklingowej
Przewidziana w tym zakresie kara pieniężna ma charakter administracyjny i wynosi od 500 zł do 20000 zł.
Opłata recyklingowa za torby foliowe – pytania i odpowiedzi
Czy torba na zakupy z tworzywa sztucznego o grubości poniżej 15 mikrometrów może być w każdym przypadku bezpłatnie oferowana klientowi?
- Nie. Bardzo lekka torba na zakupy z tworzywa sztucznego (o grubości poniżej 15 mikrometrów) może być bezpłatnie oferowana klientowi wyłącznie w przypadku, gdy jest przeznaczona do pakowania żywności sprzedawanej luzem, jako ich podstawowe opakowanie, co jest związane ze względami higienicznymi.
Czy żywność posiadająca już własne opakowanie może zostać zapakowana w bardzo lekką torbę na zakupy z tworzywa sztucznego (o grubości poniżej 15 mikrometrów) i wydana klientowi bez pobrania opłaty recyklingowej?
- Nie, ponieważ nie stanowiłaby podstawowego opakowania tej żywności
Czy pakując w sklepie produkty w woreczki z tworzywa sztucznego tzw. woreczki strunowe czyli bez uszu istnieje obowiązek pobrania opłaty recyklingowej. Woreczki mają grubość poniżej 50 mikrometrów?
- Tak. Takie woreczki podlegają opłacie recyklingowej. Definicja lekkiej torby na zakupy z tworzywa sztucznego stanowi, że są to torby na zakupy, z uchwytami lub bez uchwytów, wykonane z tworzywa sztucznego, które są oferowane w jednostkach handlu detalicznego lub hurtowego.
Czy sprzedając lekkie torby na zakupy z tworzywa sztucznego w paczkach zawierających np. 1000 sztuk mam obowiązek pobrać od każdej torby opłatę recyklingową? Torby te nie będą służyć do pakowania nabywanych w moim sklepie produktów.
- Nie. Torby te będą podlegać opłacie recyklingowej w chwili, gdy podmiot, który je nabył, będzie je oferował w sklepie klientom do pakowania nabywanych tam produktów
Czy opłata pobierana od klienta za lekkie torby na zakupy z tworzywa sztucznego musi być równa opłacie recyklingowej?
- Nie. Prowadzący jednostkę handlu detalicznego lub hurtowego może ustalić dowolną cenę za lekką torbę na zakupy z tworzywa sztucznego pod warunkiem, że w cenie tej zostanie uwzględniona opłata recyklingowa w wysokości 20 gr. Przykład: opłata przy kasie za lekką torbę na zakupy z tworzywa sztucznego jest równa 50 gr, w tym 20 gr stanowi opłata recyklingowa (dochód budżetu państwa).
Podsumowanie
Prowadząc sklep internetowy, co do zasady podlegasz wszystkim obowiązkom wynikającym z tzw. opłaty recyklingowej. Co do zasady, jeżeli opakowujesz np. produkty opakowane już fabrycznie przez producenta w dodatkową foliową torbę, powinieneś pobrać od nabywającego – opłatę recyklingową. Sklepy internetowe, aby obowiązek dot. pobierania opłat nie powstawał, stosują opakowania kartonowe, papierowe. Jeżeli nie jesteś pewien jak pobierać opłatę recyklingową, aby było to zgodne z prawem, a jednocześnie dogodne zarówno dla Ciebie jak i dla Twoich klientów, zapraszamy do kontaktu z naszymi prawnikami.
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 12 października 2017 r. o zmianie ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2056).
