Pani Matylda zastanawia się nad poszerzeniem oferty swojego sklepu internetowego z artykułami ogrodniczymi o środki ochrony roślin, ponieważ jej klienci często o nie pytają, do tej pory jednak nie oferowała ich w swoim sklepie. Jakich zmian wymaga regulamin jej sklepu internetowego? Jakie dodatkowe obowiązki prawne powinna spełnić, aby jej działalność była w pełni zgodna z prawem?

Na te wszystkie pytania znajdziesz odpowiedzi w naszym wpisie poniżej.

Po pierwsze – rejestracja

Pani Matylda prowadzi już działalność gospodarczą. Jeśli jednak zdecyduje się na obrót środkami ochrony roślin –  na podstawie art. 25 Ustawy o środkach ochrony roślin powinna dodatkowo zgłosić swoją działalność do odpowiedniego rejestru przedsiębiorców: Art. 25 pkt. 1. „Działalność gospodarcza w zakresie wprowadzania środków ochrony roślin do obrotu lub konfekcjonowania tych środków jest działalnością regulowaną w rozumieniu przepisów o swobodzie działalności gospodarczej i wymaga wpisu do rejestru przedsiębiorców wykonujących działalność w zakresie wprowadzania środków ochrony roślin do obrotu lub konfekcjonowania tych środków.”

Wypełniony wniosek o wpis do rejestru należy złożyć do Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Roślin i Nasiennictwa, właściwego miejscowo dla siedziby lub miejsca zamieszkania przedsiębiorcy, natomiast w przypadku przedsiębiorcy zagranicznego (w rozumieniu art. 27 ust.1 pkt 2 Ustawy o środkach ochrony roślin) – właściwego dla miejsca prowadzenia działalności.  Informacje na temat wymaganych elementów takiego wniosku znaleźć można na stronie Państwowej Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa pod adresem: http://piorin.gov.pl/srodki-ochrony-roslin/zasady-obrotu-sor/.

Wpis do rejestru podlega opłacie skarbowej w wysokości 1 135,00 zł.

Produkt musi być dopuszczony do obrotu

Pani Matylda pomyślnie zgłosiła swoją działalność do odpowiedniego rejestru. Może więc rozpocząć sprzedaż środków ochrony roślin.

Jakie kryteria powinny spełniać takie produkty, by można było uznać je za prawnie dopuszczone do obrotu? Środek ochrony roślin, o którym mowa w art. 2 ust. 1 rozporządzenia nr 1107/2009, nie może być wprowadzony do obrotu, jeśli nie posiada stosownego zezwolenia. Rozporządzenie nr 1107/2009 określa szczegółowo tryb wydawania takich zezwoleń. Reguluje także inne kwestie związane z wymogami, które spełniać powinien dopuszczony do obrotu środek ochrony roślin – m.in. prawidłowe etykietowanie, przechowywanie, pakowanie oraz dopuszczalny prawnie sposób ich reklamy.

Zezwolenia na wprowadzenie środka ochrony roślin do obrotu wydaje Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Uzyskanie zezwolenia jest odpłatne, dokładną wysokość opłaty w danym przypadku określa Załącznik do Rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 12 lipca 2013 r. w sprawie opłat za czynności w zakresie zatwierdzania substancji czynnych, sejfnerów i synergetyków oraz czynności w zakresie zezwoleń na wprowadzanie środków ochrony roślin do obrotu, pozwoleń na handel równoległy oraz pozwoleń na prowadzenie badań. Oscylują one w przedziale od 2 do nawet 10 tysięcy złotych.

Informację na temat, czy dany środek ochrony roślin został dopuszczony do obrotu na terytorium SP, uzyskać można na stronie internetowej Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi (https://bip.minrol.gov.pl/Informacje-Branzowe/Produkcja-Roslinna/Ochrona-Roslin/Rejestr-Srodkow-Ochrony-Roslin). Uzyskamy na niej dostęp nie tylko do Rejestru Środków Ochrony Roślin – wraz z wygodną wyszukiwarką, ale także – znajdziemy tam wykaz etykiet środków ochrony roślin dopuszczonych do obrotu – który w łatwy sposób pozwoli zweryfikować, czy mamy do czynienia z produktem autentycznym, zgodnie z prawem dopuszczonym do obrotu, czy np. z produktem podszywającym się pod niego, o tej samej nazwie.

Sprzedaż środków ochrony roślin – obowiązki

Ustawa o środkach ochrony roślin nakłada także na przedsiębiorcę obowiązki związane z samą sprzedażą środków ochrony roślin, w tym – ich sprzedażą na odległość.

Obowiązki sprzedawcy, przewidziane przez art. 25 pkt.3 Ustawy ośrodkach ochrony roślin, to:

• Zapewnienie, aby osoby dokonujące zbycia środków ochrony roślin ostatecznemu zbywcy, ukończyły stosowne szkolenie (zgodnie z art. 67 ustawy o środkach ochrony roślin: „Działalność gospodarcza polegająca na prowadzeniu szkoleń w zakresie środków ochrony roślin jest działalnością regulowaną w rozumieniu przepisów o swobodzie działalności gospodarczej i wymaga wpisu do rejestru przedsiębiorców wykonujących działalność w zakresie prowadzenia szkoleń w zakresie środków ochrony roślin”, ustawa określa również szczegółowo wymagania dotyczące przeprowadzenia i charakteru takich szkoleń ) oraz udzielały nabywcy środków ochrony roślin, na jego żądanie, informacji dotyczących zagrożeń związanych ze stosowaniem nabywanych środków ochrony roślin oraz dotyczących prawidłowego i bezpiecznego ich stosowania –> co będzie miało zazwyczaj zastosowanie do klientów będących przedsiębiorcami.

lub

• Zapewnienie osobie, która nie ukończyła wymaganego szkolenia, możliwości bieżącej konsultacji z osobą posiadającą wymagane kwalifikacje, która będzie udzielała nabywcy środków ochrony roślin, na jego żądanie, informacji o zagrożeniach związanych ze stosowaniem nabywanych środków ochrony roślin oraz prawidłowym i bezpiecznym ich stosowaniu –> jeśli klientami sklepu będą również konsumenci, którzy zazwyczaj nie będą osobami wykwalifikowanymi – warto z pewnością zastanowić się nad przeszkoleniem przynajmniej jednej z osób pracujących w danej firmie w tym zakresie. Rejestr podmiotów upoważnionych do prowadzenia wymaganych szkoleń w danym województwie prowadzony jest przez Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Roślin i Nasiennictwa.
• Przechowywanie środków ochrony roślin, których termin ważności upłynął, lub z innych powodów nieprzeznaczonych do zbycia, w wydzielonym i odpowiednio oznaczonym miejscu.
• Realizowanie obowiązków w zakresie prowadzenia i przechowywania dokumentacji, o której mowa w art. 67 ust. 1 Rozporządzenia 1107/2009, w taki sposób, aby – z wyjątkiem przypadków zbycia środków ochrony roślin ostatecznemu nabywcy – umożliwić określenie numeru partii i daty produkcji nabywanych i zbywanych środków ochrony roślin.
• W przypadku składania oferty zawarcia umowy na odległość, w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 30 maja 2014 r. o prawach konsumenta (Dz. U. poz. 827), dotyczącej zbycia środka ochrony roślin, umieszczanie w ofercie zbycia tego środka informacji, że nabycia środków ochrony roślin mogą dokonywać jedynie osoby pełnoletnie oraz posiadające kwalifikacje wymagane od osób nabywających środki ochrony roślin określone w art. 28. Ustawy o środkach -> w tym przypadku nie wystarczy więc zapewnienie klientowi kontaktu i konsultacji z osobą w tym zakresie wykwalifikowaną – wymagane jest, aby sam klient ukończył wymagane szkolenie w tym zakresie.

Poniżej przytaczamy treść art 28 Ustawy o środkach, gdyż ma on dość istotne znaczenie przy ich sprzedaży przez Internet:

Art. 28.

Środki ochrony roślin przeznaczone dla użytkowników profesjonalnych mogą być zbywane osobom, które:

1) ukończyły szkolenie w zakresie stosowania środków ochrony roślin w Rzeczypospolitej Polskiej potwierdzone zaświadczeniem o ukończeniu tego szkolenia, z zastrzeżeniem art. 64 ust. 4, 5, 7 i 8, lub

2) ukończyły szkolenie w zakresie doradztwa dotyczącego środków ochrony roślin w Rzeczypospolitej Polskiej potwierdzone zaświadczeniem o ukończeniu tego szkolenia, z zastrzeżeniem art. 64 ust. 4, 5, 7 i 8, lub

3) ukończyły szkolenie w zakresie integrowanej produkcji roślin potwierdzone zaświadczeniem o ukończeniu tego szkolenia, z zastrzeżeniem art. 64 ust. 4, 5, 7 i 8 lub,

4) nie wcześniej niż przed upływem 5 lat, przed nabyciem tych środków, ukończyły szkolenie wymagane od użytkowników profesjonalnych w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w państwie będącym stroną umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym, na podstawie przepisów obowiązujących w tym państwie, potwierdzone dokumentem o ukończeniu tego szkolenia, lub przedstawiły inny dokument wydany na podstawie przepisów obowiązujących w tym państwie, potwierdzający uzyskanie uprawnień do nabywania środków ochrony roślin przeznaczonych dla użytkowników profesjonalnych.

Środki ochrony roślin w sklepie internetowym

Panią Matyldę szczególnie zainteresował ostatni punkt – planuje przecież sprzedawać środki ochrony w sklepie internetowym – a więc – na odległość. Zastanawia się, gdzie powinna zawrzeć wymienione informacje. Najlepszym miejscem do tego będzie regulamin sklepu internetowego ze środkami ochrony roślin.

„Ofertą zbycia” takiego środka jest z pewnością zamieszczenie go na stronie sklepu internetowego, z możliwością dodania do „Koszyka” i podaniem jego ceny. Integralną częścią oferty sprzedaży jest jednak, oprócz opisu danego produktu, również Regulamin sklepu internetowego – i to w nim zalecamy podanie informacji, niezbędnych aby sprzedaż środków ochrony roślin była zgodnie z prawem.

Oznacza to, iż w regulaminie sklepu ze środkami ochrony roślin powinna znaleźć się informacja, że oferowany produkt, będący środkiem ochrony roślin, może nabyć jedynie osoba pełnoletnia, która ukończyła odpowiednie szkolenie w tym zakresie, określone w art. 28 Ustawy o środkach ochrony roślin. Za nieumieszczenie wymaganej informacji w ofercie zbycia środka ochrony roślin na odległość, art. 76 pkt 5 lit. d. Ustawy o środkach ochrony roślin przewiduje karę grzywny – do której nałożenia uprawnienie ma Państwowa Inspekcja Ochrony Roślin i Nasiennictwa.

Dodatkowo, zalecamy również podanie tej samej informacji w opisie produktu, będącego środkiem ochrony roślin.

Jeśli natomiast dysponujemy takimi możliwościami w sklepie internetowym – dodatkowym zabezpieczeniem dla sprzedawcy może być stworzenie checkboxa, który pojawiać będzie się w trakcie zamówienia środka ochrony roślin, w którym to checkboxie klient potwierdzi, iż jest osobą pełnoletnią, która ukończyła wymagane art. 28 ustawy o środkach ochrony roślin szkolenie – będzie to dowód na to, iż klient został o tym wymogu poinformowany oraz potwierdził, iż jest osobą do zakupu uprawnioną.

Pytania od naszych sprzedawców

Poniżej zamieszczamy pytania naszych sprzedawców i nasze odpowiedzi. Jeżeli również masz pytania – zadaj je nam w komentarzu albo kontaktując się z nami bezpośrednio.

“W jaki sposób po nowelizacji ustawy od 26 listopada 2015 r ma wyglądać obrót środkami ochrony roślin za pomocą internetu?”

Prokonsumencki.pl:  Z posiadanych przez nas informacji nie wynika, aby 26 listopada 2015 nastąpiła nowelizacja ustawy dotyczącej środka ochrony roślin. Data 26 listopada 2015 r. w związku ze środkami ochrony roślin oznacza jedynie taką zmianę, iż przepisów art. 41 oraz art. 76 ust. 1 pkt 30 ustawy w zakresie dotyczącym wykonywania zabiegów z zastosowaniem środków ochrony roślin przeznaczonych dla użytkowników profesjonalnych nie będzie się stosowało już wyłącznie do zabiegów z zastosowaniem środków ochrony roślin w produkcji rolnej i leśnej, ale do wszelkich zabiegów z zastosowaniem środkó ochrony roślin – nie jest to jednak związane z prowadzeniem sprzedaży na odległość, a z samym wykorzystaniem środków ochrony roślin.

“W jaki sposób klienci maja dokumentować posiadane kwalifikacje? Czy mamy prawo żądać skanu dokumentu czy wystarczy oświadczenie klienta.”

Prokonsumencki.pl: W przypadku sprzedaży nieprofesjonalnej (konsumentom) ustawa dwukrotnie stanowi jedynie o umieszczeniu w ofercie zbycia wymaganej informacji – oznacza to, iż obowiązek sprzedawcy ma – w przypadku standardowych środków ochrony roślin – charakter jedynie informacyjny – i tym samym możemy przyjąć, iż sprzedawca nie jest zobowiązany do weryfikacji uprawnień kupującego. Jednakże do czasu pierwszych interpretacji ze strony właściwych instytucji i orzecznictwa sądowego bezpieczniej jest, poza wymaganymi informacji w regulaminie oraz opisie produktu, dodać w trakcie ścieżki zakupowej chociażby checkbox z prośbą o potwierdzenie przez klienta wymaganego prawem statusu.

Sytuacja odmiennie kształtuje się natomiast w przypadku sprzedaży środków ochrony roślin przeznaczonych dla użytkowników profesjonalnych – w tym przypadku w art. 76 pkt 6., ustawa o środkach ochrony roślin przewiduje karę grzywny za sprzedaż środków ochrony roślin osobom niespełniających wymagań określonych art. 28 ustawy o środkach ochrony roślin (ukończenia stosownego szkolenia). W świetle faktu, iż weryfikacja spełnienia tych wymagań w przypadku sprzedaży na odległość nie będzie prosta i może nie dać 100 % pewności, należy rozważyć ryzyko prowadzenia takiej sprzedaży. Tutaj oczywiście sprzedawca może wymagać od kontrahenta przedstawienia wszelkich dowodów spełnienia tych wymagań. Ostatecznie jednak w razie ich niespełnienia przez nabywcę ponosi ryzyko, o którym pisaliśmy wyżej.

“Dlaczego tylko osoby fizyczne mogą kupować ŚOR? Czy rolnik będący płatnikiem VAT rozumiany jest jako osoba fizyczna?”

Prokonsumencki.pl: Ustawa mówi o osobach fizycznych, ponieważ siłą rzeczy jedynie osoba fizyczna może ukończyć wymagane szkolenia. Nie znaczy to jednak, iż owa osoba fizyczna nie może dokonać zakupu w ramach prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej. Analogicznie, również rolnik, będący płatnikiem VAT, może być w rozumieniu ustawy osobą fizyczną, która może dokonać zakupu środków ochrony roślin, jeśli spełnia wymagane kwalifikacje.

“Czy jako sprzedawca musimy mieć specjalne kwalifikacje prawne, aby sprzedawać ŚOR?”

Prokonsumencki.pl: Tak. Przede wszystkim, jako działalność regulowana, sprzedaż środków ochrony roślin wymaga wpisu do rejestru przedsiębiorców wykonujących działalność w zakresie wprowadzania środków ochrony roślin do obrotu lub konfekcjonowania tych środków. Dodatkowo, jesteście Państwo zobowiązani do wypełnienia szeregu obowiązków, określonych przez ustawę o środkach ochrony roślin, w tym, miedzy innymi, w przypadku sprzedaży środków ochrony roślin na odległość – “W przypadku składania oferty zawarcia umowy na odległość, w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 30 maja 2014 r. o prawach konsumenta (Dz. U. poz. 827), dotyczącej zbycia środka ochrony roślin, umieszczanie w ofercie zbycia tego środka informacji, że nabycia środków ochrony roślin mogą dokonywać jedynie osoby pełnoletnie oraz posiadające kwalifikacje wymagane od osób nabywających środki ochrony roślin określone w art. 28. Ustawy o środkach”.

Podsumowanie

Jak możemy zauważyć, obrót środkami ochrony roślin nakłada na sprzedawców w sklepie internetowym kilka dodatkowych obowiązków w porównaniu z produktami nieobjętymi szczególnymi regulacjami prawnymi, które wymagają od przedsiębiorcy dodatkowego poświęconego wysiłku. Jeśli jednak decydujemy się – tak jak Pani Matylda – na wprowadzenie ich do swojego sklepu internetowego – warto znać i wypełniać wszystkie swoje obowiązki prawne aby mieć pewność, że działamy w 100 % zgodnie z prawem i możemy spać spokojnie, nie obawiając się wysokich kar pieniężnych za niezastosowanie się do wymagań prawa.